
Człowiek to skomplikowana maszyna, która w różny sposób reaguje na poszczególne bodźce i sygnały. Zdrowy organizm nie wywołuje żadnych objawów i dolegliwości po spożyciu pokarmu. Sprawa wygląda inaczej, jeżeli chodzi o alergików. Alergia pokarmowa to jedna z powszechnie występujących przypadłości – zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Jakie daje objawy? Kiedy występuje? Jak żyć z alergią na pokarmy? Na te pytania odpowiemy sobie w dzisiejszym materiale.
Alergia pokarmowa. Czym jest nadwrażliwość na pokarmy żywnościowe?
Niewspółmierna do bodźca – tak w wielkim skrócie można opisać reakcję organizmu na alergen (czyli jakiś specyficzny związek wywołujący objawy kliniczne organizmu). U większości osób składniki zawarte w pokarmach lub też pokarmy same w sobie nie są szkodliwe, jednak u alergika mogą być prowokatorem uporczywych dolegliwości – nierzadko również tych zagrażających życiu. Alergia pokarmowa jest zatem stanem, w którym dochodzi do nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego na spożywaną żywność bądź składniki zawarte w żywności. Organizm rozpoznaje poszczególne substancje jak wirusy, czy bakterie i próbuje je wyeliminować przeciwciałami. Wtedy mogą wystąpić objawy charakterystyczne dla alergii pokarmowej.
Czy alergia pokarmowa oznacza to samo, co nietolerancja pokarmowa?
Warto pamiętać o tym, że alergia pokarmowa nie oznacza tego samego, co nietolerancja pokarmowa. W przypadku alergii dochodzi do nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego na określony pokarm lub jego składnik, który dla ogółu społeczeństwa nie jest szkodliwy. Jeżeli chodzi o nietolerancję pokarmową, to jest ona związana z brakiem lub niedoborem enzymów, których zadaniem jest rozkład fruktozy, laktozy bądź histaminy. W tym przypadku mamy do czynienia z reakcją nieimmunologiczną, przy której objawy pojawiają się i ustępują zwykle już po kilku minutach.
Czym objawia się alergia pokarmowa? Jakie mogą być ku temu powody?
Objawy alergii pokarmowej mogą być różne i dotyczyć wielu narządów jednocześnie. Występują one zarówno na skórze, jak i w układzie pokarmowym. Powodem wystąpienia reakcji alergicznej są alergeny, czyli najczęściej białka zwierzęce, roślinne oraz grzyby.
Charakterystyczne dla tego typu przypadłości, są zatem:
- objawy ze strony układu pokarmowego: wzdęcia, bóle brzucha i kolki, zaparcia, mdłości;
- objawy widoczne na skórze: pokrzywka, atopowe zapalenie skóry, świąd, wysypka;
- pieczenie i obrzęk warg (zespół alergii jamy ustnej);
- ataki duszności;
- kaszel;
- katar;
- rozdrażnienie.
W przypadku poważnej reakcji alergicznej może wystąpić również wstrząs anafilaktyczny. Jest to stan, w którym nagłe obniżenie ciśnienia tętniczego oraz szybko rozwijająca się reakcja nadwrażliwości stanowią bezpośrednie zagrożenie dla życia osoby cierpiącej na alergię. Czynnikiem wyzwalającym taki wstrząs, mogą być np. orzeszki ziemne.
Życie z alergią pokarmową – jak wygląda? Czy da się leczyć tę przypadłość?
W odróżnieniu od innych rodzajów alergii, na nadwrażliwość pokarmową nie działa odczulanie, czyli tzw. immunoterapia alergenowa. Podstawą w leczeniu alergii pokarmowej jest zatem ustalenie odpowiedniej diety z wykluczeniem tych pokarmów, które wywołują objawy kliniczne organizmu. Jest to tzw. dieta eliminacyjna, w której bardzo ważne jest unikanie alergizującego składnika. Dla alergików szczególnie istotne powinny być również preparaty witaminowe oraz suplementy zawierające witaminy A, D, E, wapń, żelazo, a także cynk i fosfor. Dietę eliminacyjną może wspomagać również leczenie farmakologiczne. Najczęściej stosowanymi lekami są tutaj leki przeciwhistaminowe, przeciwświądowe i przeciwzapalne.